ډاکټر نجیب الله احمدزی د افغانستان د سیاست یو داسې وتلی او روښانه څېره وه چې د خپل ملت لپاره یې ډېرې خدمتونه وکړل او په سختو شرایطو کې یې د هیواد لپاره نه ستړې کیدونکې هلې ځلې وکړې. نجیب الله په ۱۳۲۵ هجري شمسي کال د اسد په ۱۵مه نیټه په کابل کې په یوه دینداره او ملي کورنۍ کې وزیږید. هغه خپلې لومړنۍ زدهکړې د کابل په “ده افغانانو” ښوونځي کې پیل کړې او په ۱۳۴۲ کال کې یې د حبیبیې عالي لېسې څخه په لوړ رتبه فارغ شو.
د خپلې زدهکړې په موده کې، نجیب الله د خپلو زدهکړو ترڅنګ په سیاسي فعالیتونو کې هم برخه واخیسته. هغه په ۱۳۴۴ کال کې د کابل پوهنتون د طب پوهنځي محصل شو او همدا مهال یې په سياسي ډګر کې هم خپلې هلې ځلې پيل کړې. هغه د ۱۳۴۴ کال د جدي په میاشت کې د افغانستان د خلکو د دموکراتیک ګوند غړی شو. د دې ګوند په چوکاټ کې، ډاکټر نجیب الله په سیاسي، اجتماعي او ملي چارو کې خپله دنده تر سره کړه او د خپلې ملتپالنې په اساس یې د افغانستان د خپلواکۍ او سوکالۍ لپاره مبارزه پیل کړه.
د ډاکټر نجیب الله حکومت:
په ۱۳۶۵ کال کې، د شوروي ځواکونو د حضور په وخت کې، ډاکټر نجیب الله د افغانستان د ولسمشر په توګه وټاکل شو. د هغه حکومت د ملي پخلاینې یو نوښتګر پلان وړاندې کړ، چې د داخلي جګړو د بندولو او د افغانانو ترمنځ د تفاهم د پیدا کولو هڅه یې کوله. نجیب الله د شوروي ځواکونو په وتلو کې مهم رول ولوباوه او په افغانستان کې یې د سولې لپاره هلې ځلې وکړې، خو د کورنۍ جګړې او سیاسي شرایطو له امله، دغه پلانونه بشپړ نه شول.
سیاسي ابتکار او پخلاینه:
ډاکټر نجیب الله د ملي پخلاینې او د ټولنې د مختلفو قشرونو د یووالي په فکر کې و. هغه هڅه وکړه چې د شوروي پوځیانو د وتلو وروسته، په هیواد کې یو ملي حکومت رامنځ ته کړي چې په کې ټول افغانان ګډون ولري. د هغه پلان د سولې د راوستلو او د افغانانو د خپلواکۍ ساتنې لپاره و، خو د وخت کورنیو او بهرنیو سیاسیونو دغه هیلې سره متضادې وې.
شخصي ژوند او کورنۍ:
ډاکټر نجیب الله په ۱۳۵۳ کال کې واده وکړ، او درې لوڼې یې درلودلې: هیله، اونۍ او مسکا. د هغه د کورنۍ غړي هم د سختو شرایطو سره مخ شول، خو نجیب الله په ټولو ستونزو او مصیبتونو سربیره، د افغانستان لپاره خپل ملي تعهد او وفاداري نه هیره کړه.
وروستۍ ورځې او شهادت:
کله چې د مجاهدینو ځواکونو کابل ته ننوتل، ډاکټر نجیب الله د ملګرو ملتونو په ودانۍ کې پناه واخیسته. د ۱۳۷۵ کال د میزان په ۶مه نیټه، د طالبانو له خوا په ډیره وحشیانه توګه د هغه او د هغه د ورور شاه پور احمدزی وژل کیدو سره، هغه د افغانستان د تاریخ یو روښانه او شهید مشر وګرځېد. د هغه شهادت د افغانستان په سیاسي تاریخ کې یو له تر ټولو دردناکو پېښو څخه ګڼل کیږي.
